Transit

Frans Geysen | Periferisch-diagonaal-concentrisch | 2003

De verwantschap van de muziek van Frans Geysen met de compositieprincipes van de Amerikaanse minimalisten is opvallend,al is Geysen op eigen houtje tot die muziektaal gekomen, zonder dat daar Transatlantische invloeden aan te pas kwamen. Geysens muziek is vanaf de late jaren ’60 gekenmerkt door korte motivische cellen, veelvuldige herhaling, ostinati en door een voorkeur voor canonische en spiegelsymmetrische structuren. In tegenstelling tot de Amerikaanse minimalisten werkt hij bovendien met sterke chromatiek en springt hij op een constructivistische manier om met zijn materiaal: zijn motiefjes worden – in de traditie van Schönberg en Bartok – voortdurend gemanipuleerd:  getransponeerd, in inversie of van achter naar voor weergegeven. De repetitieve inslag, de voorkeur voor spiegelsymmetrie, het gebruik van canons, de chromatische harmonie en de bijna wiskundige perfectie waarmee uit heel beperkt materiaal door uitgekiende manipulaties een ingenieus muzikaal bouwwerkje ontstaat,zijn allemaal kenmerken die centraal staan in Periferisch-Diagonaal-Concentrisch (1972).


Lees verder »

Dit blokfluitkwartet is één van de vroegste stukken voor meerdere blokfluiten van Geysen, een type bezetting die in het oeuvre van de componist een voorname plaats inneemt. Het werk bestaat uit vijf korte segmenten waarin telkens één kernachtig gegeven wordt  uitgewerkt. In het eerste segment wordt vanuit een centrum (dat door het ostinato waarmee het begint wordt aangegeven) chromatisch gestegen en gedaald. Het tweede segment bevat canonische zettingen van ritmisch  geprofileerde motieven. In het derde segment schept Geysen een netwerk van canonische lijnen, eerst in gelijke beweging, dan in tegenbeweging en tenslotte in een proportiecanon (de fluiten spelen dezelfde noten, maar de notenwaarden zijn verschillend). Het vierde segment biedt wisselende cellen van drie noten in voortdurende tegenbeweging.Het vijfde segment tenslotte bevat golvende chromatische lijnen die stijgen en dalen, vergelijkbaar met het derde segment, maar deze keer niet zo strikt canonisch georganiseerd, al wordt gaandeweg duidelijk dat de tegenbeweging heel strikt gespiegeld is.




Ook interessant...

Kijk ook eens naar deze werken

De TRANSIT collectie is een initiatief van MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek], in samenwerking met Festival 20/21 en met de steun van Stad Leuven.