We weten dat alle leven op aarde, onszelf inbegrepen, afstamt van een gemeenschappelijk ‘voorvaderlijk’ cellullair organisme, als resultaat van een lange ontwikkeling. Nu is de cruciale vraag: wat gebeurde er daarvoor? Volgens biologen draait de levenskwestie in eerste instantie om ‘bepaalde systemen’ eerder dan om ‘specifieke substanties’ of concrete materialen. Bijgevolg kunnen we organismen beschouwen als machines en leven als natuurlijke techniek. Maar de eerste organismen moesten beginnen zonder enige voorafbestaande technologie: iets begon zich te ontwikkelen, door zowel een technologie te ontwikkelen als materie te veranderen tot overlevingsmachines. Eens die machines ontstaan kon hetzelfde proces gemakkelijk getransformeerd worden door toedoen van zijn eigen effecten – zoals klankmaterialen in een muziekstuk....

In Early Life probeer ik een muzikale structuur te creëren die geïnspireerd is op dit grootschalige biologische proces door hetwelke het leven op onze planeet zou zijn kunnen ontstaan. De bijzonder interessante theorie die ‘Genetic Takeover’ genoemd wordt, van de Schotse biochemicus Graham Cairns-Smith, introduceert een model van het ontstaan van leven gebaseerd op minerale reproductie. Volgens deze theorie zou het leven begonnen kunnen zijn in de vorm van reproducerende inorganische kristallen in een continue evolutie en aangepast aan de omgeving. De eerste genen kunnen hebben bestaan uit de reproductie van ‘ontoereikendheden’ in de kristalroosters. Er bestaan drie types van ontoereikende structuren in bepaalde klei kristallen: ontbrekende atomen, vervanging van sommige atomen door andere, en moleculaire verplaatsingen. Deze ‘relevante gebreken’, in plaats van geëlimineerd te worden, zouden mogelijk gereproduceerd zijn geworden.

Early Life begint zonder hobo, met de strijkers en de geprepareerde piano (percussiever dan gebruikelijk) die relatief symmetrische, korte patronen spelen geïnspireerd op kristalroosters. De ritmische complexiteit en timbrale rijkdom die met zulke patronen geassocieerd worden zullen langzaam aan een climax bereiken in het middendeel van het stuk. Deze patronen – muzikale genen – bevatten kleine fouten in de vorm van veranderingen in de speelwijze, onverwachte pauzes, hier en daar omwisselingen in de volgorde waarin de instrumenten bepaalde ritmes vertolken, accenten die een gevoel van onderbreking van deze symmetrische elementen creëren, ... En, net zoals in de biologische evolutionaire processen is er geen weg terug.

In het begin worden verschillende types texturen gepresenteerd, die telkens corresponderen met verschillende types van klei kristallen die ontvankelijk zijn voor een verdere ontwikkeling. Maar slechts één van deze ‘akoestische fenotypes’ zal zich snel ontwikkelen en zo tot de ‘matrix van de voorvader’ worden.

Early Life, geschreven in opdracht van de Ernst von Siemens Music Foundation in 2011, is opgedragen aan Jaime Gonzalez en Ensemble Recherche, in vriendschap, dankbaarheid en bewondering. [H.P.]